Hürriyet Üstüne

...herhangi bir düsünce susmaya mahkum edilse bile; bu düsünce, bizim kesin olarak bilebilecegimiz seylere ragmen, dogru olabilir. Bunu kabul etmemek yanilmaz oldugumuzu zannetmektir. ...susturulan düsünce yanlis dahi olsa, bunda hakikatin bir kisminin bulunmasi mümkündür. Nitekim, pek cok defa böyle olmustur. Yani, herhangi bir konuda cogunlugun paylastigi düsünce veya üstün gelen düsünce nadiren hakikatin tamami olabilir. O halde, hakikatin geriye kalan kismin tamamlanmasi ihtimali ancak karsik düsüncelerin carpismasi yoluyla gerceklesir. ...dogrulugu inkar edilemez kabul edilen düsünce yalniz dogru degil, ayni zamanda gercegin bütünü bile olsa, o düsünceye kuvvetle ve ciddi olarak itiraz edilmesine katlanilmasi gerekir. Hatta bu düsünceye bilfiil itiraz edilmelidir. Aksi halde, onu degismez bir hakikat diye anlayanlarin cogu, gercek sebeplerini pek az anlayarak o düsünceye bir pesin hüküm tarzinda inanir.