Gdyby... Całkiem inna historia świata

Informacja o autorach:Zespół autorów składa się 32 amerykańskich specjalistów zajmujących się głównie historią, historią wojskowości, antropologią, politologią czy wreszcie pisaniem biografii. Wielu spośród nich to wykładowcy akademiccy, pisarze i felietoniści. Redakcji tej książki podjął się Robert Cowley – założyciel kwartalnika o historii wojskowości, współredaktor publikacji poświęconej kampaniom wojskowym oraz autorytet w dziedzinie I wojny światowej.Zespół autorski historii kontrfaktycznej świata tworzą:William H. McNeill, Barbara N. Porter, Victor Davis Hanson, Josiah Ober, Lewis H. Lapham, Barry S. Strauss, Cecelia Holland, Theodore K. Rabb, Peter Pierson, Ross Hassig, Geoffrey Parker, Thomas Fleming, Ira D. Gruber, David McCullough, Alistair Horne, Caleba Carra, James M. McPherson, Stephen W. Sears, Tom Wicker, Robert Cowley, James Chace, David Clay Large, Dennis E. Showalter, John Keegan, Williamson Murray, David Fromkin, Theodore F. Cook Jr , Elihu Rose, Arthur Waldron, Ted Morgan, Robert O’Connell, Stephen E. Ambrose. Wymieniony na końcu autor napisał również książkę Kompania braci o słynnej amerykańskiej kompanii piechoty spadochronowej biorącej udział w lądowaniu w Normandii i zdobywającej Orle Gniazdo Hitlera. Na jej podstawie powstał 10-cioodcinkowy serial o tym samym tytule, a producentami wykonawczymi byli Steven Spielberg i Tom Hanks. W tej kompani służył też żołnierz, którego losy stały się kanwą scenariusza filmu Szeregowiec Ryan.Struktura książkiKsiążka jest ułożona chronologicznie i obejmuje 2700 lat udokumentowanej historii ludzkości, lecz przedstawionej w nowatorski sposób, akcentujący szanse i przypadki, ludzkie wady lub predyspozycje, które mogły zadecydować o innym od znanego nam przebiegu dziejów ludzkości. Składa się z 33 rozdziałów: 20 dłuższych i 13 krótszych.Przesłanie książki Historia kontrfaktyczna, zwana też alternatywną, od lat fascynuje nie tylko historyków. Próby odpowiedzi na pytanie „co by było gdyby” wciąż podejmują rzesze artystów, filmowców i pisarzy. Budzą one w równym stopniu ciekawość, co kontrowersje. Jednak warto to pytanie zadawać by lepiej poznawać różnorodne uwarunkowania ważnych wydarzeń, by docenić geniusz lub intuicję poszczególnych jednostek, czy wreszcie wysiłek całych społeczeństw. Tę książkę otwiera dylemat: czy powstałaby religia żydowska albo chrześcijaństwo gdyby w 701 r. p.n.e. Asyryjczycy zdobyli Jerozolimę? Ich klęskę spowodowała tajemnicza zaraza … Autorzy opisują też wydarzenia trwające zaledwie ułamki sekund (!), np. ocalenie Aleksandra przed spadającym toporem, który mógł przerwać jego życie w wieku 21 lat, zanim stał się „Wielkim”.Karty amerykańskiej historii też często zapisywał przypadek np. mgła, która pomogła wygrać George’ owi Washingtonowi w 1776 r. i w konsekwencji powstały Stany Zjednoczone.W czasie trwającej przez 6 lat II wojny światowej wiele decyzji Hitlera wpłynęło na ostateczną przegraną. Np. John Keegan wskazuje, że gdyby po zwycięstwie w Grecji wiosną 1941 r. zaatakował Turcję i Bliski Wschód zdobywając potrzebną mu ropę i dopiero potem Związek Radziecki, miałby znacznie większe szanse na sukces. Przykłady można by mnożyć…Kwestie nad którymi zastanawiają się autorzy, to:1. Zaraźliwe alternatywy. Zaraza, która ocaliła Jerozolimę, 701 rok p.n.e.2. Dobry sen może zdziałać cuda3. Ani śladu, gdzie była Grecja. Persowie wygrywają pod Salaminą, 480 rok p.n.e.4. Podbój niedokonany. Przedwczesna śmierć Aleksandra Wielkiego5. Furor Teutonicus: Las Teutoburski, 9 rok n.e.6. Lekko rozjaśnione Wieki Ciemne. Konsekwencje dwóch klęsk7. Śmierć, która ocaliła Europę. Mongołowie zawracają, 1242 rok8. Gdyby nie takie mokre lato. Krytyczne dziesięciolecie, lata 20. XVI wieku9. Gdyby Święta Liga się nie zawahała10. Poświęcenie Hernana Cortesa. Tenochtitlan, 30 czerwca 1521 roku11. Odparcie angielskich płonących okrętów. Wielka Armada triumfuje, 8 sierpnia 1588 roku12. Nieprawdopodobne zwycięstwo. Amerykanie mogli przegrać rewolucję na 13 sposobów13. George Washington ryzykuje14. Co osłoniła mgła. Rewolucyjna Dunkierka, 29 sierpnia 1776 roku15. Władca świata. Stracone szanse Napoleona16. Napoleon wygrywa pod Waterloo17. Gdyby nie zgubiono zgubionego rozkazu. Robert E. Lee upokarza Unię, 1862 rok18. Kanny konfederatów i inne scenariusze. Jak wojna domowa mogła przybrać zupełnie inny obrót19. Wietnam w Ameryce, 1865 rok20. Co by było gdyby … roku 1914. Wojna światowa, której nie powinno być21. Imperium Bismarcka: poronione.22. Dziękuję, ale nie chcę cygara23. Zawieszenie broni z rozpaczy24. Jak Hitler mógł wygrać wojnę. Atak na Bliski Wschód, 1941 rok25. Co zniszczył taksówkarz26. Triumf dyktatorów27. Nasza katastrofa pod Midway. Japonia zatrzaskuje pułapkę, 4 czerwca 1942 roku28. Przypadek zaginionych lotniskowców29. Klęska D-Day. Atomowe alternatywy w Europie30. Radziecka inwazja na Japonię31. Pogrzeb w Berlinie. Zimna wojna robi się gorąca32. Chiny bez łez. Gdyby Chiang Kai-shek nie zaryzykował w 194633. Tarapaty uniknięte? Zalety książki• Fachowość: Wiarygodne rozważania na temat historii kontrfaktycznej są możliwe tylko w gronie fachowców. Dlatego publikację tworzyli wybitni historycy, którzy nie pierwszy raz mierzyli się z tym tematem;• Przystępna forma: niektóre eseje czyta się jak powieść, są dłuższe i krótsze rozdziały, do wyboru;• Uniwersalność: Rozważania „Co by było gdyby …” są doskonałą metodą przybliżania historii bez względu na wiek i zainteresowania czytelnika. Oprócz walk, bitew, wojen, kładziony jest nacisk na osobowość postaci historycznych, znaczenie przypadku;• Alternatywa dla poważnych rozważań historycznych jest bardzo pouczająca;• Ciekawa lektura jest po prostu wciągająca.Redakcja książki: Elżbieta Olczak