Stoaciligin Islam Düsüncesi Üzerindeki Etkisi

Bu calismada Stoa felsefesinin Müslüman kelamcilarin ve filozoflarin ögretileri üzerindeki etkileri ele alinmaktadir. Yazara göre, Müslüman düsünürlerin calismalarinda Stoaci unsurlarin varligi tartismasiz bir gercekliktir. Bununla birlikte Stoa felsefesinin Islam felsefesi üzerindeki etkisi Aristotelesciligin ve Platonculugun etkisinden daha zayiftir. Yazar eser boyunca Mantik ilmi disinda bir yandan Fizik ve Metafizik, diger yandan da Ahlak konularini gözden gecirmektedir. Bu konulari kelamcilar ve filozoflar üzerinden ele almaktadir.Birinci bölümde, Stoa ve Islam felsefesinin temel kavramlari arasinda kosutluklar kurulmaya calisilmaktadir. Ikinci bölüm, Stoacilardan bahseden kadim Arapca metinlerin incelenmesine ayrilmistir. Ücüncü bölümünde Stoaci Mantik ve onun Müslüman düsünürler üzerindeki etkileri ele alinmistir. Dördüncü bölümde Fizik ve Metafizik ile ilgili konulara odaklanilmistir. Bu bölümde merkeze alinan Stoaci maddecilik anlayisina üc temel yönden yaklasilmistir 1. Nefs, nefsin dogasi ve yazgisi; 2. Tanri; 3. Tanrisal kelam ve tezahürü. Yazara göre, kitabin en önemli bölümü besinci, yani son bölümdür. Bu bölümde Müslüman filozofarda Stoaci ahlakin etkileri ele alinmistir. Bu baslik altinda tartisilan iki konu; uygun davranis sekilleri ve nefsin tutkulari olarak belirlenmistir. Bu cercevede Kindi, Razi, Ibn Miskeveyh, Ibn Sina ve Ibn Hazmin, Epiktetosun Elkitabinin Manuel en azindan Arapcaya cevrilerek aktarilan bazi alintilarindaki öncü düsüncelere kökten bagli olan, gercek bir Platoncu-Stoaci ahlak okulu kurduklari gösterilmeye calisilmistir. Bununla birlikte bu okulun Kuran buyruklarinin gereklerine daha uygun düsen Platoncu eskatolojiden esinlendigi yazarin iddialari arasindadir.